Waarom zou je iemand, die jou iets heeft aangedaan, willen vergeven?
Meestal als we onszelf deze vraag stellen, gaat dat vaak meer op de manier van:
”Waarom zou ik de ander in hemelsnaam vergeven?”
We voelen weerstand.
Zien geen reden om de ander te vergeven.
Zij hebben jou dit aangedaan, waarom zou jij je dan verlagen tot vergiffenis?
Toch is dit een vraag die jij jezelf serieus wilt stellen. Hoeveel weerstand je op dit moment ook voelt bij de gedachte dat jij die ander gaat vergeven. Die ander vergeven doe je namelijk niet voor die andere persoon, maar voor jezelf.
In mijn jeugd heb ik ook dingen meegemaakt die mij pijn hebben gedaan. Wie niet, toch?
Zo was mijn komst op deze wereld, de zwangerschap van mijn moeder, niet gepland. Ik was een zogenaamd ‘ongelukje’ en dat is mij ook altijd op die manier verteld. Zelf hadden ze niet door wat dit met mij deed, maar ik heb daardoor heel lang het gevoel gehad dat ik erniet mocht zijn. Dat ik er niet hoorde te zijn. En soms overvalt dit gevoel me nog steeds.
Ook ben ik op de basisschool en in de eerste jaren van middelbare school gepest. Van uitschelden tot net even iets te hard uithalen bij bijvoorbeeld gym. Maar vooral in de vorm van buitensluiting. Er niet bij mogen horen en mee mogen doen. Niet bestaan voor de rest van je klasgenoten.
Over beide ben ik heel lang ontzettend kwaad geweest.
Hoe hebben ze dit kunnen doen?
Je doet iemand toch niet met opzet zoveel pijn?
Natuurlijk ga ik ze niet vergeven.
Dat zijn ze niet waard!
Wat er ondertussen gebeurde is dat ik ermee rond bleef lopen.
Mij bleef het bezighouden.
Het kostte mij energie.
Terwijl zij er waarschijnlijk zelfs nooit meer aan terugdachten.
Vergeven doe je niet voor de ander
Dat is misschien wel hoe het lijkt.
Voor wie zou je het anders doen toch?
Het is toch een beweging van jou richting die ander(en)?
Hoewel het zo lijkt, is het dat niet.
In plaats daarvan is het een beweging richting jezelf.
Een beweging waarin je zegt:
Ik blijf hier niet langer mee rondlopen.
Ik laat het los.
En ik laat jou niet langer grip hebben op mijn leven.
Vergeven doe je voor jezelf.
Voor je eigen vrijheid en innerlijke rust.
Je doet dit uit liefde voor jezelf.
Wat is vergeven dan?
Als vergeven niet voor de ander is, maar juist voor jezelf, wat betekent vergeven dan?
Laten we eens beginnen met wat het niet is:
- Vergeven is niet goedkeuren wat er is gebeurd: Er is nog steeds iets gebeurd wat jou pijn heeft gedaan. De pijn daarvan hoef je niet te ontkennen of te bagatelliseren.
- Het is niet de schuld bij jezelf zoeken: Vergeven betekent niet dat de ander niet meer schuldig is. En dat, als de ander niks verkeerd heeft gedaan, jij het dan wel gedaan moet hebben. In de kern is vergeven ook niet alleen de ander vergeven, maar vooral ook jezelf.
- Vergeven is niet weer beste vriendjes moeten worden: Iemand die jou pijn heeft gedaan. Zeker als er opzet in het spel is, heeft geen plaats in jouw leven. Je hoeft deze persoon niet weer toe te laten. Sterker nog, je hoeft niet eens te vertellen dat je hem of haar vergeeft.
Wat is vergeven dan wel:
- Aanvaarden dat het is gebeurd: Je kunt de tijd niet terugdraaien en het verleden veranderen. Het is gebeurd en dat heeft jou pijn gedaan. Doet dat mogelijk nog steeds. Die pijn mag je voelen, maar aanvaard dat dit is gebeurd.
- De invloed, die het nu op jou heeft, loslaten: Zolang je iemand de schuld blijft geven en je haatgevoelens en wrok blijft koesteren, zolang blijf je ook verbonden met wat er is gebeurd. Het is jou die het bezig blijft houden. Waarschijnlijk een stuk meer dan de persoon die het heeft veroorzaakt.
- Het is onderdeel van helen: Doordat je het los kunt laten, laat je het niet langer je heden en toekomst beïnvloeden. Je laat het waar het thuishoort: In jouw verleden. Het betekent dat je weer door kunt gaan. Vooruit in plaats van stilstaan.
Vergeven is een teken van kracht
Bij vergeven hebben we vaak het gevoel dat we daarmee de ander gelijk geven. Dat die de ‘betere’ is in het verhaal. Maar wat je juist doet bij vergeven is zeggen: “Jij hebt niet langer invloed op mij. Ik geef jou die kracht niet langer. Ik laat mijn leven niet langer bepalen door wat jij hebt gedaan.”
Voel je de kracht die daarin zit? Hoe sterk jou dat juist maakt?
Je dacht misschien dat je die ander hiermee een dienst bewees. Maar wat je juist doet is de macht van die ander wegnemen.
Dit is waarom het goed is om te vergeven:
- Je blijft niet langer zitten in de slachtofferrol:
Je neemt zelf weer de verantwoordelijkheid over jouw leven. Je laat je niet meer beïnvloeden door die ander. Door het verleden. Je pakt je eigen leven terug. Dat betekent niet dat je ontkent wat er gebeurd is. Wat je doet, is je er niet langer door laten leiden.
- Het is goed voor je gezondheid:
Vergeven helpt je om je eigen innerlijke rust terug te vinden. Iemand haten of wrok voelen is een negatieve energie. Een energie die je veel energie kost en niks oplevert. Die innerlijke rust weer toelaten in je leven verlaagt je stress.
- Een ander vergeven, betekent ook jezelf vergeven:
Vaak geven we niet alleen de ander de schuld. Onbewust geven we vaak ook (deels) onszelf de schuld. Jij ben degene die dit heeft laten gebeuren toch?
Ik heb het mezelf lang kwalijk genomen dat ik niet meer van me afbeet richting mijn pesters. Dat ik het niet voor mezelf opnam, maar dat ik ze dit heb laten doen. Wat het alleen is, op dat moment wist ik niet beter. Durfde ik niet anders. En dat is zoals het is.
Dit geldt niet alleen voor mij, maar zeker ook voor jou. Wat er ook is gebeurd, op dat moment deed jij wat voor jou het beste leek. Ook al ‘weet’ je nu beter. Vergeef jezelf.
Voel je niet gedwongen om de ander te vergeven. Doe dit alleen als je er klaar voor bent en voelt dat dit het allerbeste is voor jou. Doe dit voor jezelf.
Dit is wat mij hierbij heeft geholpen
Wat mij enorm heeft geholpen is inzien dat we allemaal mensen zijn die hun best doen. De meeste van ons in ieder geval. Dat geloof ik oprecht.
En hoe goed we ook ons best doen, we maken allemaal fouten. Ik durf er alles om te verwedden dat er ook mensen zijn die mij iets kwalijk nemen. Die mij zien als de schuldige. Of ik het nou zo heb bedoeld of niet.
Mijn ouders hebben mij zo goed mogelijk proberen op te voeden, hoe ongewenst ik me ook heb gevoeld. Als kind kon ik dat niet voelen of begrijpen, maar nu snap ik wel dat het hun hele leven omver moeten hebben gegooid, toen er opeens een kleine op komst was. Dat dat ze ook pijn heeft gedaan. Zeker omdat ze er ook dingen voor op hebben moeten geven. Dat betekent niet dat ik daarmee de schuld naar me toetrek, maar wel dat ik begrijp waarom ze er niet volledig voor mij konden zijn.
En over pesters en waarom zij pesten, heb ik zelfs een volledig artikel geschreven. Ook over waarom je je pester(s) beter kunt vergeven.
Zien dat dit niet alleen mijn verhaal is, maar ook het verhaal van iemand die ik zie als de schuldige. Die pester wist of kon toen niet beter. Omdat ze zelf ook aan het worstelen waren. Mij heeft dat geholpen om los te breken uit het verhaal wat ik mezelf steeds weer vertelde. Het verhaal dat ik (nog steeds) het slachtoffer was.
Hoe vergeef je dan?
Ik kan me heel goed voorstellen dat de pijn zo groot is, dat je niet zomaar kunt vergeven. Dat hoeft ook niet. Dat je hier nog steeds bent en meeleest, laat zien hoe sterk jij bent. Ik ben ervan overtuigd dat jij dit ook kunt.
Maar… vergeven is wel een proces. Het is niet een besluit wat je nu neemt en vanaf vandaag in het diepst van je lichaam kunt voelen. Sterker nog, als je dat tegen jezelf zegt ga je het jezelf alleen maar kwalijk nemen als het je weer een keer niet lukt.
Vergeven begint met je hiervoor openstellen. Met tegen jezelf zeggen:
Ik ben bereid om hierin te groeien.
Elke keer als je dan weer wordt overvallen door een gevoel van woede of haat. Of je de ander weer iets pijnlijks toewenst. Dan kom je weer terug bij jezelf en vertel je jezelf dat dit jou niet verder helpt. Dat je deze energie los wilt laten.
Ook ik word echt nog weleens overvallen door dat gevoel. Zeker als ik weer overvallen word door de overtuigingen die ik hieraan overgehouden heb en die echt nog weleens de kop opsteken. Bijvoorbeeld dat ik er niet toe doe. Dat ik geen liefde waard bent. Hier niet zou moeten zijn. Op dat moment voel ik me machteloos en wens ik dat dit me nooit overkomen was. Ja, op dat moment heb ik echt wel de gedachte: Hoe hebben ze me dit aan kunnen doen!
Vergeven is namelijk niet hetzelfde als het oplossen van de overtuigingen die je hierdoor hebt gevormd. Het kan helpen, maar het neem ze vaak niet volledig weg. Vaak is daar meer voor nodig.
Maar, hoe vaker je bewust stilstaat bij de wens om te vergeven, hoe minder die haat en wrok wordt. En hoe minder je die haat en wrok voelt, hoe meer je los kunt komen van wat er is gebeurd en hoe minder het jou bezighoudt. Hoe minder het jou bezighoudt, hoe meer jij je eigen vrijheid en innerlijke rust terugkrijgt.
Dat kan jij ook.
Absoluut.
Stapje voor stapje kun jij jouw verleden loslaten.
Jouw vrijheid en innerlijke rust terugvinden.
Luister ook hier: