Hoe voel jij je op dit moment?
Vol energie of zou je je graag energieker willen voelen?
Er kunnen natuurlijk allerlei redenen zijn waarom je voor je gevoel op het moment te weinig energie hebt:
- Je slaapt slecht
- Je voelt je niet helemaal gezond
- Jouw energie is van nature aan de lagere kant
Maar wat ook kan is dat jij in jouw dagelijkse leven jouw energie uitgeeft aan zaken die jou meer energie kosten dan geven. Aan energienemers in plaats van energiegevers.
Om onze energie in balans te houden is het goed om voor jezelf te bepalen waar jij jouw energie aan uitgeeft. Spendeer jij jouw energie vooral aan energienemers of heb jij ook voldoende ruimte voor energiegevers?
Tijd terug kwam ik een hele doeltreffende uitspraak tegen over het krijgen van een burn-out:
Een burn-out betekent niet dat je te lang te veel hebt gedaan.
Maar dat je te lang te weinig hebt gedaan wat jou energie geeft.
Dit is ook mijn ervaring.
Ongemerkt sloop er op mijn werk steeds meer in wat voor mij energievreters waren. Die slokten ongemerkt al mijn energie op. Aan het einde van elke werkdag voelde ik me helemaal leeg getrokken.Â
Ik ging alleen niet uitzoeken hoe dat kwam. Of waar ik wel energie van kreeg.Â
Had ik dat wel gedaan, dan had ik mezelf die burn-out misschien wel kunnen besparen.
Nou gaat dit artikel niet per se over burn-out. Het laat alleen wel zien welk risico je loopt wanneer je geen aandacht hebt voor wat jou energie kost en waar je energie van krijgt. Bovendien, hoe meer aandacht jij hebt voor dat wat jou mentale energie geeft, hoe prettiger je dit leven ook ervaart. Dan ervaar je voldoening en krijg je het gevoel dat je echt leeft.
Daarom de grote vraag: waar krijg jij energie van?
Energiegevers: Waar krijg jij energie van?
Bewust energie spenderen aan de bezigheden waar je van oplaadt en mentaal energie van krijgt is een uitstekende vorm van zelfzorg. Alles waar je mentaal van oplaadt noemen we energiegevers.
Lichamelijk kosten ze natuurlijk nog steeds energie. We zijn geen perpeteum mobile, wat, als we maar het goede doen, eeuwig door zou kunnen gaan. Alleen wakker zijn en niks doen kost al energie. Of, zoals we dat in de biologie noemen, ons basale metabolisme. De energie die ons lichaam gebruikt als we in rust zijn.
Maar als je hoe dan ook lichamelijk moe wordt, wat zijn dan de dingen die jou mentaal energie opleveren?
Je hebt er zin in
Het woord energiegever moet je dus met een korreltje zout nemen. Uiteindelijk kost alles lichamelijk energie. Maar dit zijn de dingen die jou mentaal oppeppen.Â
Het zijn de dingen waar je echt zin in hebt om te gaan doen.Â
Waar je naaruit kijkt om mee aan de slag te gaan.
Je voelt op zijn minst enig enthousiasme (of misschien zelf wel veel) wanneer je dit mag doen.
Je gaat er in op
Wanneer je ermee bezig bent, kun je jezelf er helemaal in verliezen. Je raakt in flow en gaat op in wat je doet.
Herken je die dagen die voorbij lijken te vliegen? Of dat je ergens mee bezig bent en het opeens het einde van de middag is? Dat je bijvoorbeeld zit te lezen of te tekenen en dat je opeens een paar uur kwijt lijkt te zijn? Grote kans dat jij op dat moment bezig was met een energiegever.
Je kijkt er met voldoening op terug
Wanneer je er klaar mee bent (fysiek, niet mentaal), kijk je er met genoegen op terug. Het kan zelfs zijn dat je helemaal nog niet wilt stoppen en dat je teleurgesteld bent dat je al klaar bent. Maar hoe dan ook ben je tevreden. Dagen met energiegevers zijn de dagen waar je met een goed gevoel op terugkijkt.
Wat voor jou een energiegever is, is natuurlijk heel persoonlijk.
Maar wat zijn voor jou die activiteiten waar jij enorm veel zin in hebt?
Waar je met plezier mee bezig bent?
En waar je achteraf met een goed gevoel op terugkijkt?
Dit kan ook in de relationele sfeer liggen: de mensen waarmee je tijd doorbrengt.
Met wie spreek je ontzettend graag af?
Met wie breng graag tijd door?
En met wie ben je ook achteraf gezien blij dat jullie afgesproken hebben, omdat je zo’n leuke tijd achter de rug hebt?
Energievreters: Wat kost jou energie?
Wanneer je merkt dat je te weinig of minder energie dan anders hebt, dan is dat een signaal dat jij op dit moment te veel van jezelf vraagt. Vaak komt dat doordat we een groot deel van onze energie uitgeven aan energievreters. Dit is hoe je ze herkent:
Je kijkt er tegenop
Het zijn die dingen waar je tegen opkijkt om mee aan de slag te moeten. Dat is ook hoe ze voor jou voelen: als een ‘moetje’. Je kan er niet omheen. Ze moeten nou eenmaal gebeuren. Het kan zelfs zijn dat je jezelf erop betrapt dat je uitstelgedrag begint te vertonen. Eerst nog even iets anders doen of nog even de socials checken.
Je doet er veel langer over dan je zou willen
Dit zijn ook vaak de dingen die meer tijd en moeite kosten dan ze zouden moeten doen. Dat komt doordat het je maar niet lukt om er lekker in te komen. Om gewoon door te werken. Misschien betrap je jezelf er zelfs op dat je om de paar minuten op de klok kijkt en je afvraagt hoelang het nog moet duren.
Een andere reden waarom het langer duurt is doordat je je makkelijk af laat leiden. Zelfs op zoek gaat naar afleiding. Oftewel, je gaat werkontwijkend gedrag vertonen: even de nieuwste video’s op TikTok kijken of scrollen op Instagram (geloof me, ik weet waar ik het over heb 😉). Hierdoor moet je steeds je aandacht weer bij elkaar rapen en voelt het alsof je steeds weer opnieuw moet beginnen.
En zelfs als het je wel lukt om gewoon door te werken, voelen deze taken als veel te lang. Want elke minuut die je er aan besteed, is een minuut te veel.
Je bent leeg als je klaar bent
Als je er dan toch eindelijk klaar mee bent. Niet alleen mentaal, maar ook fysiek. Kun je alleen nog maar zuchten van verlichting. Eindelijk ben je klaar. Echt tevreden ben je alleen niet en je voelt je helemaal leeg getrokken. Dagen met veel van dit soort bezigheden, zijn geen dagen waar je met voldoening op terugkijkt.
Â
Ook jouw energievreters zijn persoonlijk. Iets wat jij verschrikkelijk vindt, vindt iemand anders misschien wel geweldig.
Maar wat zijn die dingen waar jij echt geen zin in hebt?
Die jij het liefst door iemand anders zou laten doen?
Die bezigheden waar je niet doorheen lijkt te komen?
En waar je je achteraf futloos en leeggetrokken door voelt?
En hoewel we dit vaak niet hardop durven te zeggen: het kunnen ook mensen zijn die jou energie kosten.
Met wie zou je liever niet afspreken?
En als jullie wel afspreken (omdat het toch moet)…
Bij welke persoon kun je niet wachten tot je weer afscheid mag nemen?
En bij wie voel je je achteraf leeggetrokken en heb je er spijt van dat jullie afgesproken hebben?
Breng jouw energiegevers en energievreters in kaart
Waarschijnlijk kun je nu al een lijstje maken met een aantal zaken die jouw energie geven en een aantal die jouw energie nemen. Er kwamen net vast al een aantal dingen bij jou naar boven toen je las wat energiegevers en energievreters zijn.
Als je daar nu naar kijkt, hoeveel tijd geef jij dan aan jouw energiegevers?
En hoeveel aan jouw energievreters?
Het is natuurlijk onmogelijk om 100% van jouw tijd en aandacht aan energiegevers te besteden. Er zullen ook altijd klussen zijn waar je geen zin in hebt, maar die toch moeten gebeuren. Jammergenoeg ligt bij veel van ons alleen de nadruk te veel op dingen die onze energie nemen, waardoor we geen tijd en energie overhouden voor dat wat ons mentaal energie geeft.
Door onze tijd te spenderen aan ‘moetjes’, maar ook door veel bezig te zijn met zaken waar we geen invloed op kunnen hebben. Piekeren over het weer, wat anderen van je denken, of je het wel goed genoeg doet of hoe het gaat met de wereld, levert je vaak weinig op. Het kost je alleen wel veel energie.
Lees ook: Cirkel van invloed en betrokkenheid
Hou bij wat jou energie geeft en jou energie kost
Veel van wat we doen zijn we ons niet per se bewust van of ze ons energie geven of kosten. Het meeste wat we doen gaat op de automatische piloot en volgens een (onbewuste) vaste routine. Je gaat op in de waan van de dag.
Pas aan het einde van de dag besef je je dan hoe je je voelt.
Uitgeput en leeg?
Of lichamelijk moe maar wel voldaan?
Je weet dat je je zo voelt, maar hebt vaak geen idee waar dat echt vandaan komt.
Hou daarom eens een periode bij wat je allemaal doet op een dag.
Door gedurende de dag op te schrijven wat je doet en daar bijvoorbeeld een cijfer aan te geven.
Of door aan het einde van de dag te journalen en te reflecteren op wat alles die dag met jou heeft gedaan.
Neem daarin niet alleen je werk mee, maar ook alles daarbuiten.
Wat vond je leuk om te doen en kijk je met een goed gevoel op terug?
En wat was meer een ‘moetje’ en kostte je energie?
Als je daar dan naar kijkt?
Hoe is dan de balans voor jou?
Jouw energiebalans herstellen
Wanneer je tot de conclusie komt dat jouw energie niet in balans is, is het niet de bedoeling om alleen maar energiegevers toe te voegen. Zoals al aangegeven kost alles uiteindelijk lichamelijke energie, wat betekent dat je je lichaam alleen maar meer uit zou putten. Rust nemen is ook nog steeds een hele goede en vaak ondergewaardeerde energiegever.
Energievreters verminderen
Als eerste stap is het daarom belangrijk om te kijken of je overbodige energievreters in je leven hebt.
In je werk
Zijn er taken op je werk die iemand anders met meer plezier zou kunnen doen?
Is het een optie om minder te gaan werken, zodat je meer tijd en energie overhoudt?
Of is het tijd om te kijken naar een andere functie of baan waar je meer energie van krijgt?
Als zelfstandig ondernemer
Spendeer je je tijd aan die dingen die er echt toe doen?
Dat waar je ondernemer voor bent geworden?
Zijn er werkzaamheden die je uit kunt besteden?
En heb je 60-urige werkweken of is er ook nog ruimte voor rust en energiegevers?
Thuis/Privé
Welke ‘moetjes’ heb je daar?
Moeten die ook echt of geloof je dat je dat moet doen?
Is er iemand die je daarbij kan helpen?
Of heb je de ruimte om het door iemand anders te laten doen?
Denk aan een tuinier, een interieurverzorgster of simpel: je boodschappen thuis laten bezorgen.
Kijk bij je energievreters niet alleen naar de taken die je moet doen, maar bijvoorbeeld ook sociale uitnodigingen waar je voor je gevoel aan moet voldoen.
Zijn er uitnodigingen waar je liever nee op zegt?
Zijn er mensen die je eigenlijk liever wat minder vaak zou zien of spreken?
Of zelfs helemaal niet meer?
Energiegevers vermeerderen
Pas als je ruimte hebt gemaakt door te schrappen in je energievreters, kun je kijken naar de energiegevers die je toe wilt voegen aan je leven.
Welke energiegever voel je je echt toe aangetrokken?
Welke word je helemaal enthousiast van?
Maak daar tijd voor vrij.
Je energiebalans herstellen is een belangrijke vorm van voor jezelf zorgen. Niet alleen ga je meer mentale energie ervaren, maar vaak ook een stuk meer voldoening. Je krijgt meer het gevoel dat je echt leeft.
Luister naar je gevoel
Je hebt niet elke dag zin in hetzelfde. Net zoals met eten. Pizza is heerlijk, maar als je dat een paar dagen achter elkaar hebt gegeten, ben je er ook wel weer even klaar mee.
Zo werkt dat ook met energiegevers:
De meeste dagen vind je het heerlijk om ermee bezig te zijn, maar dan is er ook opeens een dag dat je er totaal geen zin in hebt. Mijn ervaring is dat dat vaak komt doordat je er al te lang mee bezig bent.
Ik kan bijvoorbeeld weken hebben dat ik boeken verslindt. Of het nou zelfhulpboeken of fictie is. Dat maakt niet uit. Maar dan opeens kan ik geen boek meer zien. Ik heb dan echt te veel gelezen.
De meeste dagen vind ik het ook heerlijk om te schrijven. Zoals nu. Maar er zijn ook dagen dat ik geen letter op het digitale papier krijg. Vaak omdat het schrijven dan aanvoelt als een ‘moetje’. Er moet weer content komen of ik moet van mezelf over een onderwerp schrijven, waar ik geen zin in heb.
Wees daarom flexibel in welke energiegever je kiest. Wanneer je er een tijdje geen zin in hebt, is dat gewoon niet de energiegever voor dat moment. We mogen echt de ruimte nemen, om meer te gaan doen waar we zin in hebben.
Nu is het natuurlijk tijd om in actie te komen:
Welke energievreter of energievreters ga je minder tijd aan spenderen of misschien zelfs wel helemaal schrappen? En welke energiegever krijgt daardoor voor jou de ruimte?
Luister ook deze podcast:
