Jaloezie.
Een gevoel waarvan je waarschijnlijk hebt geleerd dat deze slecht is om te voelen.
Dat het een gevoel of emotie is dat je niet mag hebben.
Want als je jaloers bent dan ben je veeleisend.
En je mag iemand anders niets misgunnen toch?
Maar wat nou als jaloezie niks te maken heeft met hebberig zijn en de ander iets niet gunnen?
Wat nou als jaloezie een emotie is die jou iets belangrijks te vertellen heeft?
Wanneer ervaar je jaloezie?
Jaloezie is een gevoel wat je ervaart wanneer je bij iemand anders iets ziet wat jij ook graag zou willen hebben. Dat kan iets materieels zijn, maar ook heel goed iets ontastbaars, zoals een vriendschap, een relatie, een ervaring of werk.
Wanneer dit gevoel opkomt en we niet oppassen, dan kan dit omslaan in een gevoel van boosheid en afgunst. Het is niet eerlijk dat zij dit wel hebben en jij niet! Ondertussen staat je mening over deze bevoorrechte (verwende) persoon al klaar en voel je je vooral het slachtoffer die het niet gegund is. Geloof me, ik ken dat gevoel zelf ook maar al te goed.
Dit gevoel willen we natuurlijk het liefst niet ervaren en dit hoeft jaloezie ook helemaal niet voor je te doen. Dan moeten we alleen wel voor dit gevoel openstaan en leren kijken naar wat het je echt wil laten zien: waar jij naar verlangt.
Naar jouw jaloezie leren luisteren
Als kind heb jij nooit leren luisteren naar dit gevoel. Wanneer jij jouw jaloezie toonde werd dit afgekeurd. Je moest niet zo mokken en zo veel willen. Maar doordat dit werd afgekeurd leerde je niet omgaan met dit gevoel en leerde je niet wat het je wilde vertellen.
Met als gevolg dat je nu jezelf of nog steeds als dat mokkende kind gedraagt wat het allemaal niet eerlijk vindt (of je kent wel iemand die zich zo gedraagt 😉). Of dat je dit gevoel altijd wegstopt en je tegen jezelf zegt dat je niet zo veeleisend moet zijn.
Dat terwijl jaloezie je niet meer wil laten zien dan dat waar jij naar verlangt.
En verlangen?
Daar is helemaal niks mis mee.
Welk verlangen zit er achter die jaloezie?
Het verlangen dat er echt achter jouw jaloezie zit, is niet altijd glashelder. Ik ben heel lang bijvoorbeeld stik jaloers geweest elke keer dat ik op Instagram stories op mijn timeline voorbij zag komen met foto’s van groepen vrouwen die het ontzettend gezellig leken te hebben. Die allemaal leuke dingen aan het doen waren samen. Op die momenten had ik het gevoel dat ik niet genoeg vrienden had. Ik wilde dat ook!
Maar wilde ik dat wel echt? Wilde ik echt hele middagen met een groep vrienden of vriendinnen rondhangen en lol trappen? Naar feesten gaan? Nee, het lijkt me doodvermoeiend.
Eronder bleek een ander verlangen te zitten: het verlangen naar connectie. Het gevoel hebben erbij te horen. Naar leuke ervaringen hebben met anderen. Maar dat mag veel kleiner dan wat ik op de socials zie. En mag wat mij betreft net zo goed met één goede vriend of vriendin zijn.
Wanneer jij kijkt naar de momenten waarop jij jaloers bent op iemand anders, wat is het dan waardoor die jaloezie omhoogkomt? Duik in dat gevoel en kijk eens welk verlangen er dan echt naar boven komt. Wat wil jij graag echt meer in jouw leven?
Ruimte maken voor het verlangen achter de jaloezie
Een eerste gedachte die bij mij makkelijk opkomt wanneer ik jaloezie ervaar is ‘zij/hij/jij hebt dit wel en ik niet en dat is niet eerlijk’. Maar wat ik daarmee doe is mezelf in een slachtofferpositie zetten, waar ik mezelf onbewust vertel dat ik dit verlangen ook nooit waar zal kunnen maken.
Natuurlijk is het niet altijd mogelijk, maar vaak kun je meer van je verlangen waarmaken dan wat je op dit moment hebt. Ik weet natuurlijk niet wat jouw verlangen is, maar in mijn geval zou dit kunnen betekenen dat ik dingen ga doen waarbij ik nieuwe mensen leer kennen.
Jouw verlangen waarmaken, betekent vaak wel dat je in actie moet komen. Dat je stappen moet gaan zetten om dit in jouw leven te krijgen. Welke stap kun jij richting jouw verlangen zetten?
Of, wat ook heel goed mogelijk is, misschien ontdek je wel dat een groot deel van wat je verlangt al meer in je leven aanwezig is dan je dacht. Ik kwam er bijvoorbeeld achter dat ik misschien geen grote vriendengroep heb waarmee ik dingen onderneem, maar dat ik wel een aantal individuele goede vrienden heb, waarmee ik die connectie die ik zo graag wil wel heb. En dat dat ook eigenlijk is wat ik wil. Daarom mag je jezelf ook die vraag stellen: hoeveel van wat ik verlang heb ik al?
Wanneer je verlangen niet (meer) waar te maken is
Soms verlang je naar iets wat niet of niet langer mogelijk is. Zoals bijvoorbeeld een kinderwens, wanneer het krijgen van kinderen niet of niet meer mogelijk is. Of het verlangen naar een gezond lichaam terwijl je chronisch ziek bent.
Wat jouw jaloezie en het verlangen wat hieronder zit jou in dit geval laat zien, is waar voor jou nog pijn zit die aangekeken mag worden. Waar je om mag rouwen. En nee, dat is geen makkelijk proces en is mogelijk ook een proces wat je niet in je eentje aan kunt. Wanneer dat het geval is, neem dan contact op met iemand die jou hierbij kan ondersteunen.
Voor mij is dit een verlangen naar liefhebbende ouders die je zien en aandacht voor je hebben. Waar je terecht kunt als je ergens mee zit. Dit had ik als kind ongelofelijk graag willen ervaren en wanneer ik dit bij anderen zie voel ik vaak een steek van jaloezie.
Die jaloezie mag er dan even zijn. Daarna mag ik me realiseren hoe blij ik ook ben voor het kindje wat dit wel mag ervaren. En mag ik me realiseren dat hier nog een pijn zit die doorvoelt en doorwerkt mag worden. De pijn dat dit er voor mij niet was als kind.
Ook jij hebt mogelijk verlangens die niet meer mogelijk zijn en wel dat jaloerse gevoel naar boven brengen. Welke pijn zit hier voor jou achter en hoe zou je ruimte kunnen maken voor deze pijn?
Is het mogelijk om nooit (meer) jaloers te zijn?
Tijdje terug plaatste ik op Instagram een reel over jaloezie en hoe daar niks mis mee is. Daarop kreeg ik de vraag of het mogelijk is om nooit jaloers zijn, aangezien je af en toe mensen hoort zeggen dat ze nooit jaloers zijn. Ik vind dit een moeilijk te beantwoorden vraag. Zelf heb ik het namelijk nog niet ervaren om nooit jaloers te zijn.
Wat ik wel ervaar is dat ik veel minder jaloers ben dan ik vroeger was. En dat heeft vooral te maken met hoe dankbaar en tevreden ik ben. Een gevoel wat bij mij nu veel meer aanwezig is dan hiervoor (ik vond het heel moeilijk om dankbaar en tevreden te zijn…)
Dat is denk ik wel waar de ‘oplossing’ zit voor nooit meer jaloers zijn.
Tevreden zijn en dankbaarheid
Veel van onze jaloezie komt ook doordat er altijd meer is om te willen. We groeien op in een samenleving waar je geleerd wordt dat alles te bereiken is en waar je altijd voor het mooiste en het beste zou moeten gaan.
Wat we daarbij een stuk minder leren is juist zien wat je allemaal al wel hebt.
Dat er al zoveel in je leven is om ontzettend blij mee en dankbaar voor te zijn.
Dat je niet alles hoeft te hebben.
Uiteindelijk gaat het leven veel meer om wat je ervaart en de mensen van wie je houdt en niet om de status die je bereikt of de dingen die je bezit. Terwijl dat, wanneer je leert dat je altijd het mooiste en beste moet hebben, wel is waar je jaloers op kunt zijn.
Daarom ook een belangrijke vraag om jezelf te stellen:
In hoeverre wil ik dat waar ik jaloers op ben nou echt?
Of wil ik dit omdat ik dit volgens de maatschappij zou moeten willen?
Zoals bij mij het willen hebben van een grote vriendgroep, wat normaal lijkt te zijn in een extraverte samenleving. En dat terwijl ik juist introvert ben.
De pijn achter de jaloezie verwerken
Ook geloof ik dat je minder jaloezie gaat ervaren, wanneer je vrede hebt kunnen vinden in die dingen waar je over rouwt. Hoe meer je hebt kunnen verwerken dat je gezondheid niet is wat het is, dat bepaalde dromen of relaties niet waar zijn geworden, hoe minder je de pijn en de jaloezie daar nog van voelt.
En ja, waarschijnlijk (ik spreek nog niet uit ervaring 😉) is het dan mogelijk om minder of zelfs geen jaloezie meer te ervaren.
Maar weet ook, er is niks mis met af en toe die jaloezie voelen. Zolang je in dat geval eerlijk naar jezelf durft te kijken en durft te onderzoeken wat het is waar je echt naar verlangt.
Lees ook: The Suprising Genius of Jealousy and Envy (Psychology Today)
