Niet zo boos zijn!
Ga naar je kamer tot je afgekoeld bent.
Tot je weer normaal kunt doen.
Voor veel van ons klinkt dit bekend in de oren.
Dit was de boodschap die we kregen als kind.
Jij misschien ook wel.
Hierdoor ben je deze krachtige emotie gaan zien als een emotie die er niet mag zijn.
Die slecht is.
Hier wil ik jou laten zien dat boosheid, je ergens kwaad over maken, juist een ontzettend krachtige, mooie en onmisbare emotie is.
Voordat ik begon te schrijven was ik benieuwd of nog meer mooie woorden zijn voor boosheid. Wat voor woorden zou ik nog meer kunnen gebruiken dan boosheid en boos zijn?
Synoniemen.net gaf de volgende suggesties:
- Kwaad
- Geërgerd
- Nijdig
- Woedend
- Boosaardig
- Kwaadaardig
- Kwaadwillend
- Slecht
- Gevaarlijk
- Schadelijk
- Lastig
- Moeilijk
- Onhandelbaar
Heel eerlijk synoniemen.net, een groot aantal hiervan komt niet eens de buurt van een synoniem, een woord met dezelfde betekenis, maar ik schrok wel van deze lijst. Hoezo betekent boos zijn dat je kwaadwillend of zelfs gevaarlijk bent? Waarom staat boos gelijk aan lastig en onhandelbaar?
Voor mij geeft dit een duidelijk beeld van hoe over boosheid, boos zijn en woede ervaren wordt gedacht in onze maatschappij. Blijkbaar staat het bekend als slecht. En ergens kan ik me dat wel voorstellen als je bij boosheid meteen denkt aan schreeuwende, tierende, misschien zelfs agressieve mensen. Toch wil ik je hier laten zien dat dit beeld van boosheid niet klopt, en hoe je deze mooie emotie juist wel toe mag laten en kunt gebruiken.
Emoties, zoals boosheid, zijn signalen van de ziel
Of je onderbewuste.
Maar net hoe je het wilt noemen.
Ze hebben een boodschap voor je die, als je daarnaar leert luisteren, jou helpen navigeren in dit leven.
Verdriet is een signaal om of rust te nemen, zodat je de pijn van een verlies kunt verwerken. Of laat jou zien wat er op dit moment in jouw leven ontbreekt en waar je naar op zoek mag gaan.
Angst wil jou veilig houden. Ervoor zorgen dat jij jezelf niet in gevaar brengt of ervoor zorgen dat jij je terugtrekt uit een gevaarlijke situatie.
Blijdschap laat jou zien wat jij op dit moment al in jouw leven hebt en waar je gelukkig van wordt. Zodat je in actie kunt komen om dit meer in je leven uit te nodigen.
En boosheid heeft zijn eigen boodschap voor jou. Een boodschap die we niet hebben leren zien, omdat we nooit boos mochten zijn.
Boos zijn werd en wordt afgekeurd
Zeker als meisje en als vrouw. Als meisje moet je het lieve, vriendelijke, meegaande meisje zijn. En wanneer je als vrouw opgroeit en volwassen wordt, ben je al snel te veel, te aanwezig, te dominant, te agressief en te veeleisend wanneer je deze emotie laat zien.
Hoewel het in jongens meer toegestaan wordt en mannen er minder op worden afgekeurd, is boosheid een emotie die ook zij vaak hebben leren onderdrukken.
Veel van ons, of we nou een jongen of een meisje waren, zijn opgegroeid in gezinnen met emotioneel onvolwassen ouders of verzorgers. Zij konden zelf niet met hun eigen emoties omgaan. Drukten deze weg of hadden er juist geen controle over. En doordat zij zich geen raad wisten met hun eigen emoties, konden ze ook niet omgaan met die van jou.
In plaats daarvan werden jouw emoties genegeerd of afgekeurd. Werd je vertelt dat je niet boos mocht zijn of werd je zelfs gestraft als je een keer ‘een grote mond’ had en liet zien dat je het ergens niet mee eens was. Een vorm van emotionele verwaarlozing.
Hierdoor hebben we geleerd deze emotie niet te voelen of, als we hem wel voelen, er geen gehoor aan te geven. Het lijkt beter om hem te negeren en vooral om hem niet openlijk te laten zien. Maar hierdoor hebben we ook nooit leren zien wat deze emoties ons wil vertellen.
De boodschap die boosheid voor je heeft
Boosheid wil jou beschermen.
Net als angst, maar dan op een andere manier.
Waar angst ervoor wil zorgen dat jij jezelf niet in gevaar brengt of jezelf zo snel mogelijk weer in veiligheid brengt, wil boosheid ervoor zorgen dat jij:
- Jouw grenzen bewaakt.
- Voor jezelf opkomt.
- Niet over je heen laat lopen of je laat gebruiken.
- Je niet klein maakt.
- Juist jouw ruimte in inneemt.
Zie je hoe dit bij jou onderdrukt is, doordat je altijd lief, vriendelijk en meegaand moest zijn?
Boosheid maakt jou duidelijk waar jouw grenzen liggen. Gaat iemand over één van jouw grenzen heen? Dan voel je die frustratie en boosheid opkomen. Of je daar vervolgens op reageert en die grens ook bewaakt is dan natuurlijk een tweede, maar ik wil jouw oproepen om naar de boosheid te gaan luisteren en dit wel te gaan doen!
Ook laat boosheid jou zien wat belangrijk voor je is. In jouw leven en waar jij voor staat. Je kernwaarden. Als iemand daar aankomt, dan voel je die energie opborrelen om in actie te komen. Daarvoor op te komen. Of het nou gaat om je huisdier, iemand die jou dierbaar is of die gelijkheid, rechtvaardigheid of andere kernwaarde die jij zo belangrijk vindt.
Dat is wat deze emotie doet. Jou aanzetten om voor jezelf, voor iets of iemand anders of een ideaal op te komen.
Dat is de krachtige boodschap van boosheid.
Kijk ook deze video over waarom boosheid noodzakelijk voor ons is:
Gezonde en ongezonde boosheid
Betekent dit dan dat je meteen schreeuwend en tierend los moet barsten als je die boosheid op voelt komen? Nee, dat is geen gezonde manier van je boosheid uiten.
Het is wel een vorm die je mogelijk geleerd hebt als kind. Wanneer jouw ouders of verzorgers zelf hun woede niet onder controle konden houden en bij het minste of geringste meteen uit hun slof schoten, dan is dit het voorbeeld wat je overgenomen hebt. Of het nou richting jouw andere ouder was, tegen het meisje achter de kassa of zelfs tegen jou. Je kreeg het verkeerde voorbeeld van een ouder of ouders die zelf emotioneel onvolwassen waren.
Een gezonde manier om je boosheid te uiten is duidelijk je grens aangeven.
Nee, dit sta je niet toe.
Niet door te schreeuwen, maar door dit helder uit te spreken.
Een ‘Nee!’ kan al genoeg zijn.
Geef helder aan wat jij wil en waar jij behoefte aan hebt en laat zien hoe daar nog geen ruimte aan wordt gegeven. Natuurlijk kun je niet van iemand eisen om aan al je behoeftes te voldoen, maar zolang je het niet duidelijk aangeeft en duidelijk laat zien wat je wel en niet toelaat in jouw leven, kan ook niemand daaraan voldoen.
Heb je toch het gevoel dat je in woede uit wilt barsten?
Trek je dan even terug.
Pauzeer.
Haal een paar keer rustig en diep adem.
Zo zorg je ervoor dat jouw lichaam kalmeert.
Als je toch even je agressie kwijt moet, trek je ook dan even terug en schreeuw dan even de longen uit je lijf of sla in een kussen. Ga daarna pas het gezonde gesprek aan met de ander.
Wat doe ik als ik boos ben op mezelf?
Terwijl veel van ons hebben afgeleerd om boos te zijn op iemand anders, hebben we vaak wel geleerd om boos te zijn op onszelf.
We doen dingen niet goed.
Hebben weer fouten gemaakt.
Weer iets gedaan wat we niet hadden moeten doen.
Of juist iets niet gedaan wat wel had moeten gebeuren.
Je bent gefrustreerd en geïrriteerd met jezelf.
Deze frustratie en irritatie en soms zelfs bijna agressie tegen jezelf, komt uit overtuigingen die we over onszelf hebben. Veeleisende overtuigingen over hoe we zouden moeten zijn of hoe we vooral niet zouden moeten zijn.
Wanneer je dit bij jezelf opmerkt, neem ook dan even die pauze.
Haal een paar keer rustig adem.
En check bij jezelf in:
- Waar ben ik zo gefrustreerd over?
- Wat irriteert me zo aan mezelf?
- Wat mag ik niet van mezelf zijn?
- Of wat moet ik juist wel zijn?
Deze overtuiging mag je aan de tand gaan voelen.
Want waarom mag je dit niet van jezelf?
Wie heeft jou vertelt dat je zo niet mag zijn of juist wel moet zijn?
Bijvoorbeeld dat je nooit lui mag zijn, of altijd vriendelijk of behulpzaam moet zijn.
En hoe kun je milder voor jezelf hierin worden?
Leer jouw boosheid en jezelf kennen
Wordt nieuwsgierig naar jezelf en naar jouw boosheid.
Sta jezelf toe om deze een keer goed te voelen en te luisteren naar wat het je wil vertellen.
Wanneer voel je die prikkel van irritatie of frustratie opkomen dit je tot nu toe steeds direct wegduwt? Wat maakte dat je opeens zo fel reageerde?
Aan welke behoefte werd op dat moment niet voldaan?
Welke grens werd bij jou overtreden?
Wat werd aangeraakt wat voor jou ontzettend belangrijk is?
Waar jij voor staat?
Ik denk dat boosheid DE emotie is waar je jezelf mee leert kennen. Omdat het je zo duidelijk laat zien wat jij wel en niet toe wilt laten in jouw leven. Het laat jou zien waar jij voor staat.
Boosheid is daarom een emotie om niet langer te negeren.
Het is tijd om hem toe te laten in jouw leven.
Geef jouw grenzen maar aan.
Neem jouw ruimte in.
Kom voor jezelf (of voor anderen) op.
Luister ook deze podcast:
